Mentale klachten bij kinderen nemen toe rond het 14e jaar. ANBI-stichting Saarisnietgek maakte daarom een eigentijds magazine voor kinderen van 10 tot 12 jaar, waarin kinderen zelf openhartig over hun emoties praten. Na een succesvolle pilot in Oosterhout (Noord-Brabant) komt het magazine nu landelijk uit.
Boosheid, verlies en angst, maar ook geluksmomenten
Het is belangrijk al vroeg in te grijpen, en mentale gezondheid jong bespreekbaar te maken. Praten zorgt ervoor dat dingen niet groter worden in je hoofd; preventie dus. Het eenmalige magazine Saarisnietgek gaat over gevoelens van boosheid, verlies en angst, maar ook over geluksmomenten, anders zijn, vriendschappen en weerbaarheid. Kinderen herkennen dat.
Zo vertelt Mees (11) in het magazine over de scheiding van zijn ouders: “Eerst woon je op één plek met je ouders en na de scheiding heb je ineens twee plekken. Ik mis vaak één van mijn ouders. Toen ik jonger was, werd ik alleen maar boos. Nu praat ik er wel over en dat lucht op.”
“Wel zachtjes hè!”
De 11-jarige Amber laat zien wat veerkracht is: “Ik heb een ziekte waarbij ik snel mijn botten breek. Soms zie ik kinderen buiten spelen, maar dat kan ik niet. Ik denk dan aan wat ik wél kan, bijvoorbeeld een wandeling maken in het park. Ik schud niet iedereen de hand, want dat is een risico. Liever geef ik een high five, maar ik zeg erbij: “Wel zachtjes hè!””
Koningin Máxima ontving eerste magazine
Koningin Máxima plaatste twee weken vóór de officiële lancering van het magazine op 17 november 2022 een brief in het AD aan alle jongeren om hun gevoelens vooral te delen. Saarisnietgek stuurde daarom het eerste magazine naar Koningin Máxima. De enthousiaste burgemeester van Oosterhout verzond het magazine naar alle Nederlandse gemeenten en ministeries. Minister Dijkgraaf nam het magazine in ontvangst tijdens een bijeenkomst over Prestatiedruk in het onderwijs.
Ondertussen zijn er op 34 basisscholen in diverse regio’s meer dan 1600 leerlingen van groep 7 en 8 die met het magazine werken, en dat aantal stijgt snel. Ook jeugdprofessionals en ouders weten Saarisnietgek te vinden. Juist de afstemming tussen scholen, gemeente en jeugdhulp is een antwoord om de mentale gezondheid van kinderen te versterken.
Op het takenbord staat ‘Saar’ tussen andere vakken
In het onderzoeksrapport van de pilot geven kinderen aan dat ‘ervaringen van leeftijdgenoten’ de meeste indruk maken. Ze staan niet alleen. Leerkrachten vinden het magazine heel praktisch. Voor elk kind is er wel een ingang om over gevoel te praten. Het is te gebruiken bij bestaande vakken, bijvoorbeeld sociaal-emotionele vaardigheden, en levert dus geen extra taaklast op.
De positieve feedback was reden voor de Oosterhoutse schoolleiders om te besluiten dat álle basisscholen in hun gemeente het magazine Saarisnietgek per september 2023 in de klas hebben. Op het takenbord staat ‘Saar’ nu tussen andere vakken als rekenen en aardrijkskunde.
Gedachten en gevoelens normaliseren
“Wij gunnen ieder kind een magazine zoals Saarisnietgek, dat helpt om emoties te herkennen en ermee om te gaan”, vertelt Elsbeth Kuysters, psycholoog en medeoprichter van de stichting. “Kinderen rond de 10 tot 12 jaar gaan zich sterk met elkaar vergelijken en de mening van de ander is een grote stressbron. De neiging bestaat minder te delen, bang om afgewezen te worden.
Juist in die fase is het belangrijk gedachten en gevoelens te normaliseren, kennis mee te geven over emoties en uit te nodigen te praten. Alle kinderen in die leeftijd gaan naar school, dus de klas is een prima plaats waar je mentale gezondheid op een positieve manier kunt beïnvloeden. Thuis erover praten is belangrijk, maar juist ook met leeftijdgenoten onderling delen, geeft inzicht in elkaar en is een beschermende factor voor mentale gezondheid.”
